به نقل از «تین نیوز»

◄ به کجا سازمان دولتی گفته می شود؟

تاریخ انتشار: ۳۱ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۰۶۸۱۷۴

تین نیوز

سازمان دولتی به سازمانی که  زیر نظر مستقیم دولت و به موجب قانون توسط قوه مقننه یا مجلس شورای اسلامی تشکیل می شود، گفته می شود. هر سازمان دولتی ماموریت خاصی دارد و از جانب دولت مرکزی به منظور فعالیتی معین ایجاد می‌شود. مأموریت‌های کاری می‌تواند دائم یا موقت در نظر گرفته شود. سازمان‌های دولتی طیف فعالیت‌های گوناگونی در بر می‌گیرند، از وزارتخانه ها تا سازمان‌های تخصصی و نیز سازمان‌های بیمه و بانک‌ها و … را شامل می‌شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

انواع سازمان های دولتی

در یک دسته بندی بطور کلی سازمان‌های دولتی به دو شکل انتفاعی و غیرانتفاعی ایجاد و اداره می شوند.

الف)سازمان های مجری فعالیت هایی از نوع دولتی(غیرانتفاعی)

سازمان هایی هستند که برای تحصیل درآمد ایجاد نشده اند، بلکه برای اجرای قسمتی از برنامه های اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی یا سیاسی دولت تاسیس شده اند.

در تشکیل سازمان های فوق، انگیزه تحصیل درآمد مورد توجه قرار نمی گیرد. بلکه الزامات قانونی و ضرورت های اجتماعی از انگیزه های مهم تاسیس این قبیل سازمان ها به شمار می آید.

 

سازمان های دولتی غیرانتفاعی به دو دسته زیر تقسیم می شوند:

۱- وزارتخانه ها

براساس ماده ۲ قانون محاسبات عمومی کشور، وزارتخانه واحد سازمانی مشخصی است که به موجب قانون به این عنوان شناخته شده یا بشود.

۲- موسسات دولتی

براساس ماده ۳ قانون محاسبات عمومی کشور، موسسه دولتی واحد سازمانی مشخصی است که به موجب قانون ایجاد و زیر نظر یکی از قوای سه گانه اداره میشود و عنوان وزارتخانه ندارد. مانند نهاد ریاست جمهوری، دیوان محاسبات، سازمان حفاظت و محیط زیست و ....

ب) سازمان های مجری فعالیت های از نوع بازرگانی

سازمان هایی هستند که علاوه بر اینکه هزینه های تولید کالا و خدمات را از محل درآمدهای خود تامین می کنند، مقداری درآمد نیز برای دولت تحصیل می‌کنند.

در سازمان های بازرگانی وابسته به دولت، هزینه ها با درآمدها در ارتباط می باشند، به این معنی که هزینه ها موجب تحصیل درآمد می شوند. (این رابطه بویژه در سازمان های بازرگانی بخش خصوصی مصداق دارد.) شرکتهای دولتی از سازمان های بازرگانی وابسته به دولت می باشند.

اداره امور شرکت های دولتی تشابه زیادی با سازمان های بازرگانی(شررکت های خصوصی) دارند و به همین لحاظ سیستم حسابداری آنها از اصول و موازین پذیرفته شده حسابداری بازرگانی و یا قانون تجارت تبعیت و پیروی می نماید و به اصطلاح تابع قانون تجارت می باشند.

براساس ماده ۴ قانون محاسبات عمومی کشور، شرکت دولتی واحد سازمانی مشخصی است که با اجازه قانون به صورت شرکت ایجاد شود و یا به حکم قانون و یا دادگاه صالح ملی شده و یا مصادره شده و به عنوان شرکت دولتی شناخته شده باشد و بیش از پنجاه درصد سرمایه آن متعلق به دولت باشد. هر شرکت تجاری که از طریق سرمایه گذاری شرکت های دولتی ایجاد شود، مادامی که بیش از پنجاه درصد سرمایه آن متعلق به شرکت های دولتی است، شرکت دولتی تلقی می شود. مانند سازمان های منطقه ای آب و برق، شرکت دخانیات ایران، شرکت فولاد ایران.

موارد خاص: شرکت هایی که از طریق مضاربه و مزارعه و اموال اینها به منظور به کار انداختن سپرده های اشخاص نزد بانک ها و موسسات اعتباری و شرکتهای بیمه ایجاد شده یا می شوند از نظر قانون شرکت دولتی شناخته نمی شوند.

 

اما بر اساس قانون محاسبات عمومی کشور، طبق مواد 2 ، 3 ، 4 ، 5 چهار گروه دستگاه اجرایی ملی عهده دار قسمتی از وظایف محوله به دولت هستند که باتوجه به هدف ها و وظایف شان طبقه بندی شده اند. این دستگاه ها عبارتند از :

_ وزارتخانه ها؛

_ مؤسسات دولتی؛

_ شرکت های دولتی و بانک ها؛

_ مؤسسات و نهادهای عمومی غیر دولتی ؛

وزارتخانه ها:

در ماده 2 قانون محاسبات عمومی کشور ، در تعریف وزارتخانه چنین آمده است: « وزارتخانه واحد سازمانی مشخصی است که به موجب قانون به این عنوان شناخته شده، یا بشود»

در واقع وزارتخانه بالاترین تشکیلات اداری دولت بوده و وزیر آن، بالاترین مقام اداری در تشکیلات وزارتخانه است که مسؤولیت وظایف زیردستان را برعهده دارد، و در قبال نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی پاسخگو است.

در حال حاضر  وزارتخانه در کشور وجود دارد که مرکز همه آنها در تهران است.

مؤسسات دولتی :

در ماده 3 قانون محاسبات عمومی، مؤسسات دولتی واحدهای سازمانی مشخصی است که به موجب قانون ایجاد و تحت نظر یکی از قوای سه گانه انجام وظیفه می نمایند.

این سازمان ها اغلب در برنامه بودجه دارای اعتبار مستقل بوده و در نهایت ریاست آنها معمولا با معاون رئیس جمهور یا یکی از وزرا یا معاونان مؤسسات دولتی بزرگ تر است.

بعضی از مؤسسات دولتی تحت نظر سه قوه عبارتند از:

- دیوان محاسبات کشور تنها مؤسسه دولتی است که زیر نظر قوه مقننه در موضوع نظارت و کنترل دستگاه های مختلف دولتی فعالیت می کند.

- سازمان بازرسی کل کشور، دیوان عدالت اداری، سازمان زندانها و اقدامات تأمینی کشور، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، پلیس قضایی، دانشکده علوم قضایی و اداری، سازمان قضایی نیروهای مسلح و اداره کل تصفیه و امور ورشکستگی، مؤسساتی هستند که زیر نظر قوه قضائیه فعالیت می نمایند.

مؤسسات دولتی که زیر نظر قوه مجریه به فعالیت مشغولند، به دو دسته تقسیم می شوند :

الف : سازمان هایی که زیر نظر رئیس جمهور فعالیت دارند. مانند: سازمان برنامه و بودجه، سازمان امور اداری و استخدامی کشور، سازمان تربیت بدنی، سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان انرژی اتمی.

ب :سازمان های دولتی که زیر نظر وزارتخانه ها فعالیت دارند. مانند سازمان بنادر و دریانوردی، سازمان هواپیمایی کشوری، سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای، سازمان (همه زیرنظر وزارت راه و شهرسازی) سازمان حسابرسی، گمرک جمهوری اسلامی ایران،  فعالیت دارند.

شرکت های دولتی و بانک ها :

بر اساس (ماده 4) قانون محاسبات عمومی کشور، شرکت های دولتی واحد سازمانی مشخصی است که با اجازه قانون به صورت شرکت ایجاد می شود و یا سازمانی است که به حکم قانون یا دادگاه صالح، ملی اعلام شده و به عنوان شرکت دولتی شناخته می شود و بیش از 50 درصد سرمایه آن متعلق به دولت است.5

 

مؤسسات و نهادهای عمومی غیر دولتی :

قانون محاسبات عمومی کشور، مؤسسات و نهاد های عمومی غیر دولتی راچنین تعریف می کند :

«مؤسسات و نهاد های عمومی غیر دولتی، از نظر این قانون واحد های سازمانی مشخصی هستند که با اجازه قانون به منظور انجام وظایف و خدماتی که جنبه عمومی دارد، تشکیل شده یا می شوند.»

تبصره: «فهرست این قبیل مؤسسات و نهادها با توجه به قوانین و مقررات مربوط از طرف دولت پیشنهاد و به تصویب مجلس شورای اسلامی خواهد رسید.»

در این تعریف، دو دسته سازمان ها هستند که از بودجة عمومی دولت، کمک دریافت کرده و طبق ضوابط خود مصرف می کنند.

اول : دستگاه هایی که به صورت مؤسسه دولتی اداره می شوند مانند هلال احمر، سازمان تأمین اجتماعی ؛ دوم : نهادهای عمومی غیر دولتی مانند بنیاد پانزده خرداد ، بنیاد شهید ، سازمان تبلیغات اسلامی و بنیاد امور جانبازان ؛

اسامی وزارتخانه های کشور

ردیف	نام وزارتخانه	وزیر فعلی	آدرس اینترنتی	توضیح
1	وزارت آموزش و پرورش	یوسف نوری	www.medu.ir
2	وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات	عیسی زارع پور	www.ict.gov.ir
3	وزارت اطلاعات	سیداسماعیل خطیب	www.vaja.ir
4	وزارت امور اقتصادی و دارایی	سیداحسان خاندوزی	www.mefa.ir
5	وزارت امور خارجه	حسین امیر عبداللهیان	www.mfa.gov.ir
6	وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی	بهرام عین اللهی	www.begdasht.gov.ir
7	وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی	محمدهادی زاهدی وفا	www.mcls.gov.ir
8	وزارت جهاد کشاورزی	سیدجواد ساداتی نژاد	www.maj.ir
9	وزارت دادگستری	امین حسین رحیمی	www.justice.ir
10	وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح	محمدرضا قرایی آشتیانی	www.defanews.ir
11	وزارت راه و شهرسازی	رستم قاسمی	www.mrud.ir
12	وزارت صنعت، معدن و تجارت	سیدرضا فاطمی امین	www.mimt.gov.ir
13	وزارت علوم، تحقیقات و فناوری	محمدعلی زلفی گل	www.msrt.ir
14	وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی	محمدمهدی اسماعیلی	www.farhang.gov.ir
15	وزارت کشور	احمد وحیدی	www.moi.ir
16	وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی	سیدعزت الله ضرغامی	www.,cth.ir
17	وزارت نفت	جواد اوجی	www.mop.ir
18	وزارت نیرو	علی اکبر محرابیان	www.moe.gov.ir
19	وزارت ورزش و جوانان	سید حمید حجازی	www.msy.gov.ir

 

آخرین اخبار حمل و نقل را در پربیننده ترین شبکه خبری این حوزه بخوانید

منبع: تین نیوز

کلیدواژه: سازمان دولتی قوه مقننه وزارتخانه سازمان های دولتی وزارت خانه قانون محاسبات عمومی کشور سازمان های بازرگانی عمومی غیر دولتی سازمان های دولتی شرکت های دولتی وزارتخانه ها مؤسسات دولتی دولتی واحد شرکت دولتی زیر نظر سازمان ها بانک ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tinn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تین نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۰۶۸۱۷۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شهریه مدارس غیردولتی، شفاف می‌شود؟!

  گویا قرار است این شهریه‌ها به‌زودی شفاف شود تا شاهد دریافت رقم‌های مختلف از خانواده‌ها نباشیم. بر همین اساس بهنام نیک‌نژاد، مدیرکل مدارس غیردولتی وزارت آموزش‌وپرورش درباره ابلاغ آیین‌‌نامه جدید مدارس غیردولتی و ساماندهی وضعیت شهریه این مدارس خبر داده و می‌گوید: «طبق این قانون سامانه نظارت بر مدارس غیردولتی باهدف شفاف‌سازی ایجادمی‌شود. البته این قانون در گذشته ایجاد شده بود اما چون پشتوانه قانونی نداشت،عمدتا مورد اعتراض مدارس قرارمی‌گرفت.» قانونی که مدارس غیردولتی خیلی کاری به آن ندارند و همچنان نرخ شهریه‌های‌شان بیشتر از نرخ مصوب است.ایجاد چنین سامانه‌های الکترونیکی یکپارچه‌ای می‌تواند مدیریت، نظارت و ارزیابی دقیقی از این مدارس داشته باشد و در راستای پاسخگویی و شفافیت مالی برای مردم است. با وجود این‌که سقف مبلغ دریافتی مشخص شده اما بسیاری از مدارس غیردولتی به همین مبلغ هم برخی موارد دیگر همچون شهریه فوق‌برنامه درسی، شهریه فوق‌برنامه مکمل و شهریه تابستانی هم با آوردن یک کلمه اختیاری، اضافه می‌کنند. از طرفی وزارت آموزش‌وپرورش، در آیین‌‌نامه جدیدی که برای این مدارس در نظر گرفته، تاکید کرده است که با مدارس غیردولتی متخلفی که شهریه بالاتر از مصوبه رادریافت کنند،برخورد خواهد شد.البته این باراولی نیست که مسئولان وزارت آموزش‌وپرورش برای مدارس غیردولتی که شهریه‌های نجومی دریافت می‌کنند خط و نشان می‌کشند. 
   
آموزش پولی در مدارس غیردولتی
در خرداد ۱۳۶۷، قانون تاسیس مدارس غیرانتفاعی در مجلس شورای اسلامی تصویب و آموزش در ازای پول شکل رسمی‌‌تری به خود گرفت. مدارس غیر دولتی  که فلسفه تشکیل آنان به‌ظاهر ارائه خدمات آموزشی بهتر و باکیفیت‌‌تر به مردم است؛ اما متاسفانه گاهی شاهد این هستیم که در برخی از مدارس معروف غیرانتفاعی که شهریه بالایی هم دریافت می‌کنند، خدمات با شهریه‌ها خیلی همخوانی ندارد.خانم احمدی، یکی ازمادرانی است که دو فرزندش درمدرسه‌ای غیردولتی در محدوده خیابان قلهک درس می‌خوانند. او به خبرنگار جام‌جم می‌گوید: «شهریه اعلام‌شده برای سال تحصیلی جدید یکی از فرزندانم که سوم دبستان است، ۹۵میلیون تومان و برای پسرم در مقطع پیش‌دبستانی، ۸۵میلیون تومان است!» طبق گفته این مادر، این مبالغ جدا از برخی از مراسم‌هایی همچون جشن تکلیف است.«من دوست ندارم دخترم در کلاسی درس بخواند که بیشتر از ۴۰نفر شاگرد دارد و معلم نمی‌‌تواند به اندازه کافی به آنها رسیدگی کند.»این را مادر یکی از دانش‌آموزانی می‌گوید که فرزندش در یکی از مدارس غیردولتی غرب تهران مشغول به تحصیل است؛ اما او از افزایش قیمت‌ها نیز گلایه دارد و ناراضی است.  از یکی از پدرانی که دخترش سوم ابتدایی است و در مدرسه‌ای غیرانتفاعی درمحدوده سهروردی تحصیل می‌کند هم سؤال کردیم، او توضیح می‌دهد: «سال گذشته هزینه دریافتی مدرسه دخترم ۵۰میلیون تومان بود و طبق اعلام مدرسه، امسال حدود ۱۰ الی ۲۰میلیون افزایش قیمت خواهد داشت»؛ خانواده‌هایی که مجبورند به سبب برخی از دلایل این هزینه‌ها را متحمل شوند. 
   
بی‌عدالتی آموزشی!
مدارس غیردولتی در ایران عدالت آموزش را زیر سؤال برده‌‌اند، چراکه با وجود تراکم بالای دانش‌آموزان در مدارس دولتی، کیفیت آموزشی این مدارس تغییر کرده است. همین موضوع منجر به این شده تا خانواده‌ها تحت هر شرایطی شهریه مدارس غیرانتفاعی را حتی بالاتر از نرخ مصوب فراهم کنند وفرزندان‌‌شان را به آنجا بفرستند.میزان تورمی که امروز به هزینه مدارس غیرانتفاعی رسیده است، نظم آموزشی را برهم می‌زند.موضوعی که خطری جدی برای نظام آموزشی کشور و آینده تحصیلی و تربیتی نسل بعدی محسوب می‌شود.شایدبااین نرخ‌های مصوب بسیاری ازدانش‌آموزان به مدارس دولتی برگردندکه همین موضوع هم مشکل‌ساز است. به نظر می‌رسدکه بهبوداوضاع مالی مدارس غیرانتفاعی وبالا بردن کیفیت مدارس دولتی،تنها راه چاره این آشفته‌بازار است.